Tırnak Mantarı

Ilık ve nemli ortam koşulları tırnak mantarı oluşma riskini artırır. Ayak tırnaklarında daha sık görülen tırnak mantarından korunmak için ayakları temiz ve kuru tutmak, ayakkabı ve terlik seçimine dikkat etmek gerekir. Tırnak mantarına neden olabilecek durumlar şöyledir:

• Ayağı terleten ve yeterince hava almasına engel olan ayakkabı seçimi,
• Soyunma odası, spor salonu ya da duş gibi alanların ortak kullanımı sırasında hijyene dikkat edilmemesi,
• Tırnağın enfeksiyon, yanlış bakım uygulamaları ya da darbe gibi nedenlerle zarar görmesi ya da deforme olması,

Diyabet, sedef hastalığı ya da periferik arter hastalığı gibi hastalıklara sahip olmak ve bağışıklık sisteminin zayıflaması durumunda da tırnak mantarı oluşma riski artar. Bununla birlikte tırnak mantarı başka enfeksiyon ve hastalıkların oluşma riskini de artırabilir.

Tırnak mantarı tedavisi, ilaç kullanımı ya da lazer yöntemi ile yapılabilir. Tırnak üzerine sürülen ilaçlar ile tırnak mantarının ortadan kalkması sağlanabilir. Aynı zamanda ağız yoluyla alınan ilaçlar da tedavi sürecinin bir parçasıdır. Tırnak mantarı tedavisi için hastanın ilaç kullanıp kullanmayacağına, karaciğer takibi ve hastanın diğer tetkikleri doğrultusunda doktor tarafından karar verilir. Bununla birlikte ilaç kullanımı ya da kremle tedavi daha uzun sürede etki sağladığından, lazer tedavisi daha sık tercih edilir.

Lazerle tırnak mantarı tedavisi ısıl yöntem sayesinde mantarların öldürülmesini sağlar. İşlem sırasında tırnak yüzeyinde mikrokanallar açılarak tırnak yüzeyi ve tırnak yatağındaki mantarların yok edilmesi sağlanır. Lazerle tırnak mantarı tedavisi ortalama 2-3 dakikada tamamlanan bir işlem olduğu gibi, tedavinin 3-4 seans tekrarlanması gereklidir.

Tedavi enfekte olmuş tırnağın hekiminiz tarafından mümkün olduğunca uzaklaştırılması ile başlayabilir. Bu şu şekilde yapılabilir:

• Tırnağın makas ile kesilmesi
• Törpülenmesi
• Üre içerikli bir krem ile eritilmesi

Eğer enfeksiyonunuz hafif ve tırnağınızda küçük bir alana sınırlıysa, dermatoloğunuz antifungal bir krem veya ilaçlı bir tırnak cilası verebilir.Eğer enfeksiyon tırnağınızın geniş bir alanında veya birkaç tırnakta ise hekiminiz terbinafin veya itrakonazol gibi bir oral antifungal tedavi verebilir. Her iki ilaç da bazen sıkıntılı yan etkilere neden olabilir. İtrakonazol ciddi ilaç etkileşimlerine neden olabilir.
Çok şiddetli olgularda tırnak mantarı tedaviye dirençli ise tırnağın tümünü cerrahi olarak çıkarmak gerekli olabilir.

Tırnak rengi sarı veya kahverengiye dönüşür. Tırnak kalınlaşır ve aşırı büyür. Tırnak altında kötü kokulu bir birikim olabilir. Enfeksiyon ilerledikçe tırnak gitgide ufalanıp dökülebilir ya da ayakkabı içerisinde rahatsızlık veya ağrıya neden olacak kadar kalınlaşabilir.

Dermatologunuz el ve ayak tırnaklarını görünümüne bakarak tanı koyabilir. Bazen tırnaklarınızdan küçük örnekler alınabilir. Bu örnekler test edilmesi için laboratuvara gönderilir ve tanı kesin konulabilir.

• Ayakları uzun süre nemli kalan meslekler (asker, atlet, madenci vb.)
• Enfeksiyona direncinizi azaltabilecek veya ayak parmaklarınıza kan akımını engelleyebilecek hastalık hikayesi (diabet, dolaşım bozukluğu, HIV)
• Tırnakta zedelenme, travmalar
• Parmakları sıkıştıran dar ve ucu sivri ayakkabı giyilmesi,
• Soyunma odaları, yüzme havuzu ve duş gibi ortak kullanım alanlarının kullanımı
• Aynı ayakkabıları üst üste giymek
• Hijyenik olmayan ortamda, sterilizasyonu sağlanmamış aletlerle yapılan manikür ve pedikür
• Çıplak ayakla toprağa basılması
• Ayakların aşırı terlemesi sonucu oluşan nemli ortam
• Kötü ayak hijyeni
  

Tırnak mantarı nadiren kendiliğinden iyileşir. Genellikle kronik (uzun-süren) bir durumdur. Giderek kötüleşerek diğer tırnakları etkileyebilir. Etkilenen tırnak düşse de yeni tırnakta mantar ile enfekte olabilir.

Tırnak mantarından korunmak için:

• Ayağınızın hava almasına izin veren rahat ayakkabı ve çoraplar giymelidir.
• Ortak kullanılan duş ve soyunma odalarında başkalarına ait ayakkabı, sandalet veya terlik giyilmemelidir.
• Ayaklarınızı her gün yıkayın. Tamamen kurulayın ve kaliteli bir ayak kullanın.
• Her gün temiz çorap giyin.
• Tırnaklarınızı kısa tutun.
• Pedikür aletlerini kullanmadan önce dezenfekte edin.